
คำตอบคือ.. จริงค่ะ!!!
🔹 เรามาเริ่มจาก..อินซูลินคืออะไรทำหน้าที่อะไรกันก่อน?
อินซูลินเป็น ฮอร์โมนที่ผลิตจากตับอ่อน ทำหน้าที่ช่วย ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โดย:
✅ หลังจากเรากินอาหาร คาร์โบไฮเดรตจะถูกย่อยเป็น กลูโคส (น้ำตาล)
✅ อินซูลินจะเป็นตัวที่นำกลูโคสเข้าสู่เซลล์ เพื่อนำไปใช้เป็นพลังงาน
✅ กลูโคสส่วนเกินจะถูกเก็บในรูปของ ไกลโคเจนในตับและไขมันส่วนเกิน
❌ แต่ถ้าร่างกายได้รับน้ำตาลมากๆและบ่อยเกินไป ระบบนี้จะเริ่มมีปัญหาค่ะ
🔹 ปัญหาที่ว่าคือ “ภาวะดื้ออินซูลิน” คือสภาวะที่ เซลล์ในร่างกายตอบสนองต่ออินซูลินได้น้อยลง กลูโคสไม่สามารถเข้าสู่เซลล์ได้ดีเหมือนเดิม
แล้วภาวะนี้เกิดขึ้นได้ยังไง มาดูกัน
⛔️ทุกครั้งที่เราบริโภคน้ำตาลและแป้ง ตับอ่อนจะต้องหลั่งอินซูลินออกมาเสมอ (ย้อนไปดูหน้าที่ของอินซูลิน)
⛔️กินน้ำตาลและแป้งมากและบ่อย 👉🏻ระดับน้ำตาลในเลือดสูง
⛔️ตับอ่อนต้องหลั่งอินซูลินเยอะขึ้น เพื่อพยายามมาต่อสู้ลดระดับน้ำตาล
⛔️เป็นบ่อยเข้าๆ เซลล์เริ่มดื้ออินซูลินค่ะ คือใช้ปริมาณอินซูลินเท่าเดิมเอาไม่อยู่ ตับอ่อนต้องหลั่งปริมาณอินซูลินมากขึ้นอีกเพื่อลดระดับน้ำตาล
⛔️ทำให้ตับอ่อนทำงานหนัก → เซลล์เบต้าในตับอ่อนเริ่มเสื่อม
⛔️ ถึงจุดๆนึง พอตับอ่อนเริ่มเสื่อมก็ผลิตอินซูลินไม่ไหว ตับอ่อนบอกชั้นท้อละ อินซูลินที่ผลิตได้ไม่พอ → น้ำตาลในเลือดสูงต่อเนื่อง → กลายเป็นเบาหวานชนิดที่ 2 ในที่สุด…นึกภาพตามออกไหมฮะ
หมายเหตุ เบาหวานชนิดที่ 2 จะคนละแบบกับเบาหวานชนิดที่ 1 นะคะ ในที่นี้ขอพูดถึงเบาหวานประเภทที่สองอย่างเดียว เพราะสามารถแก้ไขได้ด้วยการแก้ไขพฤติกรรมค่ะ
💕ส่วนนี้ต้องขยาย!!!
ช่วงที่เซลล์เริ่มดื้ออินซูลิน น้ำตาลในเลือดอาจยังไม่สูงมาก เพราะอินซูลินยังช่วยควบคุมได้อยู่ และเราก็ไม่สามารถวัดภาวะดื้ออินซูลินได้จากการวัดระดับน้ำตาลค่ะ เพราะบางคนที่ไปตรวจสุขภาพแล้ววัดระดับน้ำตาลออกมาปกติ ก็สามารถอยู่ในภาวะที่ดื้ออินซูลินได้ สิ่งที่ทำได้คือตรวจค่าที่เรียกว่า Fasting Insulin เรื่องนี้เดี๋ยวไว้พูดในบทต่อไปนะคะ
🔹 จะรู้ได้อย่างไรว่ากำลังดื้ออินซูลิน?
สัญญาณเตือนที่เราอาจไม่เคยสังเกต:
✔ หิวบ่อย กินเท่าไหร่ก็ไม่อิ่ม
✔ ง่วงนอนหลังมื้ออาหาร โดยเฉพาะมื้อที่มีแป้งหรือน้ำตาลสูง
✔ น้ำหนักขึ้นง่าย ไขมันสะสมที่พุง
✔ ผิวหนังบริเวณคอ รักแร้ ขาหนีบ มีรอยดำคล้ำ (Acanthosis Nigricans)
✔ ไตรกลีเซอไรด์สูง และไขมันพอกตับ
🔹 ระดับน้ำตาลเท่าไหร่ที่เสี่ยง?
✅ ปกติ: ต่ำกว่า 100 mg/dL (ระดับน้ำตาลอาจปกติแต่ค่า Insulin อาจเริ่มสูงขึ้นได้ ซึ่งเป็นภาวะเริ่มต้นของการดื้ออินซูลิน ที่อาจมองไม่เห็นด้วยการตรวจระดับน้ำตาลปกติ”
‼️เริ่มเสี่ยง (Prediabetes): 100-125 mg/dL อันนี้เราจัดว่าเป็นภาวะก่อนเบาหวานแล้วค่ะ แต่ยังสามารถแก้ไขได้ด้วยการปรับไลฟ์สไตล์
❌ เบาหวาน (Diabetes): 126 mg/dL ขึ้นไป 😓
🔹 วิธีป้องกันและแก้ไขภาวะดื้ออินซูลินที่ทำได้ด้วยตัวเอง
✔️ปรับพฤติกรรมการกิน
กินเป็นมื้อหลักๆแล้วให้จบค่ะ หรือบางคนทำ IF ก็ช่วยได้มาก.. ลดการกินของจุบจิบ หลีกเลี่ยงขนมหวานและแป้งขัดสี กินอาหารที่มี เส้นใยสูง เช่น ผัก ธัญพืช เลือกโปรตีนคุณภาพดี เช่น ปลา ไข่ อกไก่ ถั่ว
✔️ควบคุมน้ำหนัก
การลดน้ำหนักเพียง 5-10% สามารถช่วยเพิ่มความไวต่ออินซูลินได้
✔️ออกกำลังกายเป็นประจำ
✔️ลดความเครียด & นอนให้เพียงพอ
ความเครียดสูงทำให้ ฮอร์โมนคอร์ติซอลเพิ่มขึ้น ซึ่งกระตุ้นให้ระดับน้ำตาลสูงขึ้น
การนอนที่ดี ช่วยให้ฮอร์โมนอินซูลินทำงานได้ดีขึ้นฮะ
🔹 สรุปสั้น ๆ
การกินอาหารจุบจิบและน้ำตาลมากเกินไป อาจทำให้เกิด ภาวะดื้ออินซูลิน ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของ เบาหวานชนิดที่ 2
💡 แต่ข่าวดีคือ… ถ้าปรับพฤติกรรมวันนี้ ยังสามารถป้องกันได้ฮะ
พี่โจ๋หวังว่าคอนเทนท์วันนี้จะมีประโยชน์กับทุกคนไม่มากก็น้อยนะคะ เดี๋ยวคราวหน้าพี่โจ๋จะมาพูดเรื่องของการตรวจค่า Fasting Insulin ให้อ่านค่า เยิฟๆ😚